Şehir dışına ( 90 km ve daha uzun mesafelere ) 15 günden daha az süreyle seyahate çıkıldığında 4 rekâtlık farz namazlar, 2 rekât kılınır. Sünnetlerin tamamı kılınır, müsait olunmazsa sünnetler terk edilebilir.

Seferde iken misafir olan imama, mukim olan (misafir olmayan) kişi uyduğunda, İmam cemaati ikaz ederek namaza başlar. “Ben misafirim, mukim olanlar namazını tamamlasın “der. 4 rekâtlı namazlarda imam 2 rekâtı kıldırdıktan sonra sağına soluna selam verir. Mukim olanlar, imam ikinci selamı verince ''Allâh-ü Ekber'' diyerek kalkar ,aynen imamın arkasındaymış gibi kıyamda, kıraat etmeden (okumadan), Fâtiha sûresi okuyacak kadar bekler. Rükû ve secdelerini yapar. İkinci rekâta kalkar, yine Fâtiha sûresi okuyacak kadar bekleyip rükû ve secdelerini yapar. Et-Tahiyyâtü, Salli, Bârik ve Rabbenâ duâlarını okur , selam vererek namazı bitirir.

Bayram Namazı

Bayramın birinci günü, kuşluk vaktinde kılınır. Vacip oluşunun ve kılınmasının şartları, aynen Cuma namazının şartları gibidir.

Ezan okunmaz, kâmet yapılmaz.

Bayram namazı kılındıktan sonra hutbesi okunur. Bayram namazı farz değil vaciptir. İki rekât kılınır.

Birinci rekâtta, Subhanekeden sonra üç defa tekbir alınır.

Daha sonra Eûzü-Besmele çekilir, Fatiha ve Namaz sûresini imam açıktan okur.

İkinci rekâtta Fatiha ve namaz sûresi okunduktan sonra, üç defa daha tekbir alınır, dördüncü tekbirde rükûya gidilir. Bu, fazla alınan tekbirlere ''zevaid tekbiri'' denir. O tekbirler de vaciptir. Zevaid tekbirlerinde, eller yana salındıktan sonra tekbir alınır.

Bayramın hutbesi sünnettir. Ulemadan, vaciptir diyen de olmuştur. Ramazan bayramı namazı, eğer ki birinci gün kılınamazsa, ikinci gün kılınması da caizdir. Kurban bayramı namazı ise üçüncü güne kadar kılınabilir.

Bu arada, teşrik tekbirleri getirilmesi vaciptir. Bu tekbirler Kurban bayramının arefesinde, sabah namazının farzından sonra başlar, dördüncü günün ikindi vaktine kadar devam eder. Yani 23 vakit devam eder.

Bu tekbirler, farz namazının selamı verildikten sonra başlayarak “Allâh-ü ekber, Allâh-ü ekber, La ilahe illAllahü vAllâh-ü ekber, Allâh-ü ekber velillahil hamd.” şeklinde getirilir ve imam tekbirleri bıraksa dahi cemaat tekbire devam eder.


3.Öğle vakti olması.

4.Öğle vaktinde hutbe okunması.

5.İmam hariç en az 3 kişilik cemaat olması.

6.Herkese, o camide ibadet serbestliği (izn-i amr) olması.

Cuma namazı kimlere farz olur ?

1.Mukim olacak (misafir olmayacak, misafir cumaya giderse öğle namazı sorumluluğu düşer).

2.Erkek olacak (kadına farz değil).

3.Sıhhatli olacak (hasta olmayacak).

4.Hür olacak, hürriyeti kısıtlanmış olmayacak.

5.Gözleri görecek (kör olmayacak). Kendisi yüreyerek gidebilecek.

6.Akil baliğ olacak (çocuklara farz değil)

Cuma Namazı Nasıl Kılınır ?

(4 rekât sünnet + 2 rekât farz + 4 rekât cuma sünneti + 4 rekât Zuhri Ahir + 2 rekât vaktin son sünneti)

- Öğle vaktinde, ezan okunduktan sonra cuma namazının sünnetine niyet edilerek, 4 rekât öğle namazının ilk sünneti gibi kılınır. Sünnet kılındıktan ve imam minbere çıkıp oturduktan sonra, müezzin cami içinde 2. ezanı okur. İkinci ezandan sonra imam ve cemaat, içinden ezan duâsını okurlar.

İmam hutbeyi okumaya başlayınca, cemaatın namaz kılması ve konuşması caiz değildir. Çünkü Resûlullah Efendimiz (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) '' Kim ki yanındakine ''sus'' dese cuması lağv olur'' buyurmuştur. Hutbe, “hamdele, tesbih ve salvele”den ibarettir. Bu arada hatip, cemaate nasihat eder. Birinci hutbeyi bitirdikten sonra imam, minberde oturur ve duâ eder, duâdan sonra kalkar, ikinci hutbeyi de okuyarak hutbeyi tamamlar. Hatibin hutbedeki duâlarına, cemaat, içinden sessiz bir şekilde 'amin' der. Müezzin kaametini yapar. İmam, cemaate cuma namazı farzı niyeti ile 2 rekât namaz kıldırır. Farz ,diğer iki rekâtlı farzlar gibi kılınır.

Cuma namazının farzının kılınışı

- ''Niyet ettim, Allah rızası için Cuma Namazının farzını kılmaya, uydum hazır olan imama'' şeklinde niyet edilir.

1. rekât : Cemaat ''Sübhâneke'' duâsını içinden okur. İmam da ''Sübhâneke'' duâsını ve ''Eûzü-Besmele'' yi içinden okur . İmam ''Fatiha ve bir namaz sûresi'ni'' dışından okur. Rûku ve secdelerden sonra, ayağa kalkılır.

2. rekât : İmam, tekrar dışından “Fatiha ve bir namaz sûresi” okur. Rûku ve secdelerden sonra, herkes içinden Et-Tahiyyâtü, Salli-Bârik ve Rabbenâ duâlarını okur ve selam verilir.

- Cuma Namazının farzından sonra, 4 rekât cuma namazının sünnetine niyet edilir, cuma namazının ilk sünneti gibi, 4 rekât namaz kılınır.

- Bundan sonra 4 rekât, Zuhri Ahir niyetiyle, öğle namazının farzı gibi namaz kılınır. (Yani ilk iki rekâtta Fatiha ve namaz sûresi okunur, 3. ve 4. rekâtta sadece Fatiha Sûresi okunur.)

- Son olarak, vaktin sünneti niyetiyle, 2 rekât sünnet namaz kılınır.

Zuhri Ahir Namazının ( son öğle namazının) Önemi

Bazı müçtehitler ''şehrin tek bir yerinde cuma namazı kılınır'' demiştir. Bazı müçtehitler de ''izin verilen farklı yerlerde kılınabileceği'' ni ifade etmiştir. Bu ihtilafı ortadan kaldırmak adına, zuhri ahir namazını, öğlen namazının farzını kılar gibi kılmayı, müçtehitlerin önemli bir kısmı uygun görmüştür. Bu namaza ''Zuhri ahir namazı'' diye niyet edilir.